Παντρεύτηκε τό όμορφο παλικάρι η Μανιώ και τα νταούλια παίζουν στην Γαλάτιστα.
Φωτο. video Μαργαριτα Μπηρεντσεν
Το έθιμο απο
"Το Δωδεκαήμερο στη Χαλκιδική" του Καθηγητή κ. Ιωακείμ Κρικελίκου.
Στα τέλη του προηγούμενου αιώνα ή στις αρχές του εικοστού ζούσε στο Αρδαμέρι (Γαλάτιστα) μια όμορφη κοπέλα, η Μανιώ. «Η ομορφιά της ήταν ξακουστή, και στα γύρω χωριά κι ακόμη παραπέρα. Πραματευτάδες κι έμποροι και μάστορες, που γύριζαν τον τόπο, είχανε να λένε.
»Η Μανιώ τα μάθαινε όλα αυτά και κοκκίνιζε τη μέρα μπροστά στους επισκέπτες που ερχότανε να βρούνε τα γονικά της για δουλειές. Και το βράδυ, σαν έμενε κατάμονη στην κάμαρα, πέταγε τα ρούχα και έτσι ολόγυμνη στεκόταν απέναντι στο γαλάζιο φεγγάρι που έμπαινε από το μικρό παραθύρι της.
»Κόσμος πολύς πέρναγε από το σπίτι της: έμποροι που προφασίζονταν πως θέλουν να πουλήσουν πραμάτιες περίεργες, άλλοι που θεωρούσαν πως πρέπει να αγοράσει χρυσές κλωστές για τα κεντήματά της και οδοιπόροι που ακριβώς μπροστά στο σπίτι της διψούσαν. Όλους αυτούς τους έβλεπε από το καφασωτό της αυλής το Μανιό και χαιρότανε γι’ αυτήν. Μα απ’ την άλλη πάλι λυπότανε, γιατί κανείς δεν ήταν όμορφος.
»Κι ακόμη έρχονταν προξενητάδες κι άλλες γυναίκες που θέλαν να της δώσουν βότανα και φυλακτά να μη τη ματιάσουνε. Όποιος περνούσε από το χωριό, κατάντησε να περνά να δει - ή να προσπαθεί τουλάχιστο - το Μανιό. Τέτοια ήταν η φήμη π’ απλώθηκε στον κάμπο!»
Τελικά βέβαια, και η πανέμορφη Μανιώ θα βρει τον καλό της, ένα όμορφο παλικάρι που το συνάντησε κάποτε η κόρη και «έμεινε μ’ ανοιχτό το στόμα, βουβαμένη. Ξέχασε να τρέξει, ξέχασε να κατεβάσει τα μάτια». Μέρα με τη μέρα ο έρωτάς τους φούντωνε.
Για κακή τους όμως τύχη έβαλε στο μάτι τη Μανιώ και ο αναιδής και αυθάδης γιος του τούρκου Επίτροπου της περιοχής, ο οποίος παρά τις σοφές συμβουλές του πατέρα του, που δεν ήθελε μπλεξίματα με τους γκιαούρηδες, έκλεψε την κόρη, προκαλώντας μεγάλη αναστάτωση στο χωριό.
Όταν οι προσπάθειες των Ελλήνων να πάρουν πίσω το κορίτσι ναυάγησαν, το παλικάρι της Μανιώς ανέλαβε δράση. Με την παρέα του ετοίμασε ένα γλέντι. Για να μπορέσουν δε να μπουν και στον τούρκικο οντά, χωρίς να τους μετρήσουν, σκαρφίστηκαν και έφτιαξαν ένα ομοίωμα καμήλας, κάτω από το οποίο μπήκαν οι φίλοι του ερωτευμένου. Ο χορός, τα τραγούδια και τα καμώματα των νεαρών έφεραν το αποτέλεσμα. Οι Τούρκοι άνοιξαν τις πύλες κι άρχισαν να διασκεδάζουν με τους Ρωμιούς. «Όταν όλοι οι Τούρκοι βρεθήκανε πάνω στις πλάκες να ροχαλίζουν», η παρέα βρήκε την κόρη, την έβαλε κάτω από την «καμήλα» και στα γρήγορα εξαφανίστηκε. Μάλιστα για να μην προλάβουν οι Τούρκοι να την ξαναπάρουν, του άι - Γιαννιού τελέστηκε και ο γάμος των δύο ερωτευμένων.
Εις ανάμνηση αυτού του γεγονότος τελείται το έθιμο. Μέχρι το 1930 στόλιζαν δύο Καμήλες, μια για κάθε μαχαλά, μια οι «Μαζωτάδες» (δυτικά) και την άλλη οι «Σκαλωτάδες» (ανατολικά). Μια ακόμη γινόταν την Πρωτοχρονιά από μικρά παιδιά. Το βράδυ οι δύο Καμήλες συναντιούνταν στο παζάρι, πάλευαν κι όποια νικούσε έντυνε την επόμενη το γαμπρό, ενώ η ηττημένη τη νύφη. Εννοείται πως ύστερα απ’ αυτά, ακολουθούσε τρικούβερτο γλέντι.
Επειδή λοιπόν η κλεψιά της Μανιώς έγινε των Φώτων και τ’ άι-Γιαννιού ο γάμος, γι’ αυτό η γιορτή της Καμήλας συνεχίζεται και ολοκληρώνεται στις 7 Ιανουαρίου. Τ’ άι - Γιαννιού «γίνεται ο γάμος». Όλους τους ρόλους βέβαια τους αναλαμβάνουν άνδρες, όπως στο αρχαίο δράμα. Το γεγονός αυτό όμως έδινε την ευχέρεια να γίνονται ευτράπελα νούμερα από τους πρωταγωνιστές που μεγάλωναν το κέφι. Κι αυτή η Καμήλα θα περιφερθεί στο χωριό, μόνο που τώρα τιμώμενο πρόσωπο είναι πλέον η «νύφη»!
